Fengur

In 1989 en 2019

8 augustus 2019. De zon schijnt stralend door een schitterende wolkenlucht, het is een prachtige dag. Een fijn zacht briesje kriebelt langs mijn wang. Ik zit op het gras naast Fengur die in de zon ligt te glimmen, net buiten de schaduw van een kastanjeboom. Het zou aangenaam en idyllisch zijn, ware het niet dat Fengur niet zomaar ligt te slapen. Hij is in slaap gebracht en ik beleef een van de moeilijkste dagen van mijn leven; ik moet afscheid nemen van mijn lieve paard. Hij is al diep weg na de tweede spuit, maar de dodelijke injectie moet nog komen. ‘Ben je zover?’ vraagt de dierenarts na een poosje en ik wil haar toeschreeuwen ’NEE NOOIT!’ Maar ik weet al een week dat het móet gebeuren en ik heb me er al dagen op voorbereid. Ik moet hem laten gaan.

De dagen ervoor waren afschuwelijk en mooi tegelijk. Het afscheid nemen was iets wat ik eigenlijk niet kon, niet wilde en niet verdroeg. Maar ik moest en achteraf gezien ben ik dankbaar voor de tijd. Tijd waarin ik eindeloos met Fengur knuffelde, met hem praatte, herinneringen ophaalde, hem allerlei hapjes toestopte en extra veel emmertjes slobber bracht. Op een omgekeerde voerton zat ik naast hem en huilde vast vooruit. Vaak bleef hij bij me staan, ook als het eten al lang op was. Een beetje dutten, een beetje luisteren. De oortjes bewogen als ik sprak. ‘Weet je nog, met die vrolijke Chum en die keer op de pont, die geweldige ritten over de Utrechtse Heuvelrug? Wat hebben we veel meegemaakt he jongen?’ Af en toe duwde hij zacht met zijn snoet tegen me aan.

Hij is gelukkig soepel door de benen gegaan en ligt rustig. Hij briest nog zachtjes, een paar keer. Het klinkt blij en tevreden, als de ontspanning na een fijne wandeling of een heerlijke rit. De rit van zijn leven. Ik aai zijn fluweelzachte neus en kijk in zijn grote glimmende oog. Mijn lieve paardje, mijn lieve Fen, Wat was ik gelukkig met je, 32 jaar lang.

Hij was een geweldig aandoenlijk veulentje met een lichte rand om zijn ogen, een zachte kopersnoet en gebleekte krulletjes in zijn manen. Het was augustus 1987 en ik was onmiddellijk verliefd. Ik betaalde 2500 gulden voor hem, een heel bedrag voor een student, maar ik had daar dan ook hard voor gewerkt. Allerlei losse baantjes, maar ook twee avonden in de week afwassen in een bistro in Utrecht. Ik weet nog goed hoe het voelde als er weer een pan met aangekoekte satésaus voor mijn neus werd gezet en hoe kapot moe ik was als ik ’s nachts naar huis fietste. Maar de beloning daarvoor was ongekend groot: een jeugddroom die waarheid werd. Mijn eigen paard, een heuse IJslander, een lief klein veulentje. De fokker had hem de naam Elgur gegeven, maar ik noemde hem Fengur, IJslands voor geschenk.

Ik knik naar de dierenarts en richt me weer tot Fen. Je mag gaan mannetje, je mag gaan, lieve jongen. Ik kijk naar zijn mooie hoofd als de dierenarts de laatste vloeistof inspuit en door een waas van tranen zie ik hoe het leven hem verlaat. Daar gaat ie, zeg ik, want ik zie het gebeuren. Het oog, net nog glimmend en zacht, staart nu zielloos de verte in. Wat ging het snel. Er gaan allemaal vliegen op zijn oog zitten, zodat ik het gauw toedek met het masker, dat ik even tevoren had afgedaan.

Kleine veulentjes worden groot, en dat was natuurlijk ook de bedoeling. Nadat Fengur drie jaar min of meer in het wild in een kudde was opgegroeid, in het Knarbos in de Flevopolder, kwam hij echt naar huis en kon ik met hem ‘aan de slag’. Eerst wat training aan de hand, daarna onder het zadel. Het had nog wel wat voeten in aarde voor het zover was, maar uiteindelijk bleek Fengur een soort PR-IJslander. Een verrukkelijk rijdende natuurtölter met een gouden karakter, die menigeen tot het IJslandse ras heeft bekeerd.
Hij was lief voor alle hondjes (die ook allemaal uit zijn bak mee mochten eten), makkelijk in de kudde, respectvol in de omgang (behalve dan misschien iets minder in zijn wilde haren-tijd toen hij er nog wel eens met mij op zijn rug vandoor ging) en bijzonder lief en grappig, met kwajongensstreken tot het eind. Onverwacht uitbreken als ouwetje met zwiepende tong, wat bokkensprongen aan de hand…Altijd even laten merken dat ik heus niet de touwtjes in handen had (letterlijk noch figuurlijk) maar na zo’n geintje toch ook weer gedwee en tevree verder. En dat maakte me het allergelukkigst: merken dat híj het naar zijn zin had.

Daar ligt ie dan. Het grote levenloze lichaam van mijn lieveling. Zijn diepbruine vacht nog altijd glimmend in de zomerzon. Ik ga tegen hem aan zitten, aai hem, ga over hem heen hangen. Huil en knuffel hem. Ik omarm de warmte van zijn lijf, ruik zijn verrukkelijke geur. Ik kneed zijn oor, het harige, schattige teddybeer-oor en wou dat ik het mee kon nemen.
Intussen is ook Kongur erbij gekomen. Hij snuffelt voorzichtig aan zijn dode vriendje. Over het lijf van Fengur heen reik ik naar zijn neus en aai hem zacht. Dat arme lieve dier, ook hij moet afscheid nemen. Hij zal bijna twee uur lang bij zijn vriendje staan waken.

De dagen van beslissen en ‘regelen’ waren vreselijk, misschien nog wel erger dan de dag van het afscheid zelf. Hoewel ik natuurlijk weleens had gedacht aan Fen’s einde, hoe en wat dan… had ik die gauw weer weggestopt, vooruitgeschoven. Dat was gewoon té akelig. Maar ja, dan klopt de realiteit ineens hard op de deur en moet je wel. Ik had echt geen idee hoe het zou gaan en wat ik het best kon doen. Ik ben gaan informeren, overleggen met de dierenarts, informatie opzoeken op internet over euthanasie en wat te doen met een dood paard. Cremeren bleek onbetaalbaar maar ‘aan de weg leggen en dan met zo’n grijparm …’ brrr nee, dat was echt geen optie voor mij. Maar ja, begraven in de tuin, naast Fix, de konijnen, caafjes en kippen kon natuurlijk ook niet. Een uitkomst bleek de ‘particuliere ophaaldienst’ van het Rendac. Hoewel de telefoontjes met deze organisatie vreselijk waren (de eerste keer had de man het almaar over ‘het kadaver’ en bij het tweede telefoontje om de afspraak te maken was de allereerste vraag die me na het doorverbinden werd gesteld: ‘Wat is uw factuuradres’. Nee, echt fijngevoelig zijn ze daar niet. Gelukkig was de man die Fengur uiteindelijk met een trailer in de wei kwam ophalen wel bijzonder aardig en ook heel respectvol. Een heuse troost. Evengoed was het ondraaglijk om te zien hoe hij even later met mijn paardje in de trailer de wei uit ging, over het bospad wegreed en uiteindelijk uit het zicht verdween. Voorgoed.

‘Lekker he jongen,’ zeg ik tegen Fen als ik hem een paar uur voor de dierenarts komt nog allemaal eten toestop. Ik zit weer op de omgekeerde ton en geef hem klein gesneden stukjes appel, brood en banaan. Allemaal hapjes die hij bijzonder smakelijk vindt en die hij zonder pijn kan eten. Zijn bekkie schuimt en ik moet soms uitwijken om niet een vieze kledderzoen van die bungelende tong te krijgen. Ik lach daarom, kriebel zijn zachte neus en stop regelmatig de mijne in zijn vacht. Ik probeer zijn geur te onthouden.

Fengur  (30 april 1987 – 8 augustus 2019)

.

.

.

Met ongelooflijk veel dank aan mijn lieve vriendin Karin die bij het afscheid was en die mij en Fengur zo enorm heeft bijgestaan. Maar hoe verdrietig ook die dag en hoezeer ik Fengur nu ook mis, er zijn toch vooral die ontelbaar mooie herinneringen, waarvan er hieronder een aantal bij elkaar komen met foto’s door de jaren heen. Wat ben ik dankbaar dat ik dit lieve dier zo lang in mijn leven had.

Elgur Fengur

Mijn IJslandse veulen!

Het kleine menneke voorop is Fen…

Op bezoek in het Knarbos

Knappe jongeman

Bij kasteel Amerongen

De heilige drie-eenheid

Ruiter Chum

Jiehaaaa!

Snuffelen aan cavia Elvis.

Shinen met Karin

Fen en kleine Jonas

Snackbar. Gesloten

Bestelling aan de deur

Er staat een paard in de gang!

Fen en iets grotere Jonas

Zzzzzz

Grote teddybeer

Regenjas

Met José en Anke

De twee dikke vriendjes: Fen en Kong

Fengur en Kongur wanen zich op IJsland (in Boijl)

Het karakteristieke silhouet van de laatste tandeloze jaren

Diner voor drie

Liefde is… samen uit één ton eten.

7 augustus 2019

Filmpje van een jonge Fen, Noor en Chum (oktober 1993) met de befaamde heerlijke tölt. (gemaakt door Mireille van Meer bij hun huis in Leersum)